top of page

 

Pierre de la Rue (ca. 1450 – 1518) was een toonaangevende componist aan het Bourgondische hof tijden de hoogdagen van de Frans-Vlaamse polyfonie en ongetwijfeld één van de laatste grote exponenten van de middeleeuwse esthetiek in de muziek. De la Rue's oeuvre vormt een derde fase in een drie-fasige evolutie in de muziek ingezet door zijn tijdgenoten en volgt op het werk van Obrecht en dat vervolmaakt werd door Josquin Des Prez. Hoewel onderzoek doet vermoeden dat De la Rue de oudste van de drie componisten zou zijn, kwam zijn eigen muzikale stijl later later dan deze twee anderen tot volle wasdom. Hoewel De la Rue nooit de bekendheid verwierf van een Des Prez, was hij het die de muzikale innovaties van de tijd perfectioneerde door er verfijning en subtiele variaties in aan te brengen. Zijn miscycli in een post-Obrecht stijl overstijgen in aantal deze van Des Prez. Hoewel het belang van de tekst en de eenvoud van stijl en expressie, zoals we in Josquin Des Prez zijn latere werken terugvinden, het kenmerk van de Renaissance muziek zou worden, was het De la Rue die stilistisch het eindpunt van de middeleeuwse muziek vormde. De la Rue was een van de weinige bekende componisten van zijn generatie die niet gewerkt heeft aan één van de Italiaanse hoven. Hij werkte vooral in het noorden, weg van Italië en de vernieuwingen die daar plaatsvonden. Hij is de laatste belangrijke componinist waarvan het oeuvre ons vooral overgeleverd is door middel van met de hand gekopieerde manuscripten, onder meer door de bekende Pierre Alamire (ca. 1470-1534).

​

Pierre de la Rue is geboren in Doornik en voor zijn geboortedatum wordt vaak verwezen naar de periode rond 1452. Hoewel het mogelijk is dat De la Rue iets later zou geboren zijn, namelijk rond 1460. Hij zou gewerkt hebben in Brussel (1469-70), Gent (1471/2), Nieuwpoort (1472/3-1477/8), Keulen (1488/9) en ‘s Hertogenbosch (1489-1492). In 1492 was hij al lid van de Bourgondisch-Habsburgse hofkapel en diende hij eerst Maximiliaan en nadien onder Margaretha van Oostenrijk. Hij bezocht Spanje tweemaal met Philips de Schone en leefde (al of niet vrijwillig) enkele maanden in Engeland in 1506. In 1516 besloot hij om zijn actieve loopbaan in de hofkapel vaarwel te zeggen en trok hij zich terug in het Kapittel van Onze-Lieve-Vrouw te Kortrijk. Dankzij tien prebenden die hem toegekend werden, was hij naar alle waarschijnlijkheid één van de meest vermogende componisten van zijn tijd.

​

De meeste van ons gekende werken van De la Rue dateren van na 1492. Desondanks de korte periode waarin hij als componist actief was, is hij er toch in geslaagd om een groot oeuvre te componeren. Door het gebrek aan vroege werken is het moeilijk om een evolutie in zijn oeuvre te kunnen doorgronden. Zijn stijl lijkt van meet af aan volwassen te zijn, met evenwel afwisseling van technieken doorheen zijn output. Hij was één van de eerste componisten die een volledige Magnificat-cyclus schreef en zijn meer dan dertig missen omhelzen de belangrijkste litugische en Mariale feesten, alsook één van de vroegst gecomponeerde Requiemmissen. Hij laat ons twee Kyries and vijf Credos na, waaronder het achtstemmige Credo Angeli Archangeli, waar we de invloed van Isaac en Binchois kunnen ontwaren. De la Rue’s vijfentwintig bewaarde motetten (waaronder zes toonzettingen van het Salve Regina) gelijken in stijl en techniek op zijn missen, terwijl zijn profane liederen enkele van de meest intrigerende van de periode zijn. De vernieuwingen in zijn werk zijn vaak ondergewaardeerd door de klemtoon op de tekst van de volgende generatie componisten en hun voorliefde voor het madrigaal. Vandaag is Pierre De la Rue een componist die vaak over het hoofd gezien wordt, met uitzondering van zijn Requiem en de Missa l’homme armé die nog met enige regelmaat opgevoerd worden. Doordat zijn innovaties nauwelijks overgenomen werden door zijn tijdgenoten en opvolgers heeft hij een eerder beperkte invloed gehad op andere componisten. Desondanks behoren zijn missen en liederen tot de beste van zijn tijd en hoewel zijn stijl en aanpak niet altijd kan rivaliseren met bekendere tijdgenoten, is zijn belang voor de laat-middeleeuwse polyfonie niet te ontkennen. Zijn oeuvre kan met recht en rede een climax genoemd worden van de Frans-Vlaamse stijl van de late 15de en vroeg 16de eeuw.

​

Todd M. McComb

​

bron : http://www.medieval.org/emfaq/composers/larue.html

Laatste wijziging op 17 september 2017 - Laatst geconsulteerd 30 november 2017

Deze tekst is een vrije vertaling en bewerking van de Engelse tekst van de hand van de heer Todd M. McComb

Biografie

Het testament van Pierre de la Rue
KGOKK
bottom of page